Twentieth Amendment, Constitutional Morality and Arunachalam- Liyanage Amarakeerthi

 

 

නට්සින්ගේ කතාව යනු හිට්ලර්ගේ කතාව විතරද? ලියනගේ අමරකීර්ති

නට්සින්ගේ කතාව තරුණ පරිවර්තක නිශාන්ත කුලරත්නගේ අලුත්ම පරිවර්තන කෘතියයි. එය ඉතා හෙමින් සැරේ කියවා දීර්ඝ ලිපියකින් සාකච්ඡා කළ යුතු කෘතියකි. එහෙත් මේ ඊට තැන නොවේ. මෙය එහි දේශපාලන අර්ථයක කැටි කරගත් කෙටි තීරුවකි. එම කෘතියේ දෙවෙනි පරිච්ඡේදයේ අපගේ අවධානයට ලක්විය යුතු කරුණක් තිබේ. ඒ මෙයයි: නට්සින් විසින් ජර්මනියේ කරන ලද අතිවිශාල මනුෂ්‍ය ඝාතනවලට වගකිව යුත්තේ හිට්ලර්ගේ විශේෂ ඝාතක කණ්ඩායම්ය යන්න සාමාන්‍යයෙන් විශ්වාස කෙරෙන දෙයකි. හිට්ලර්ගේ මිනීමරු රහස් පොලිසිය වු ගෙස්ටාපෝව සිය උකුසු ඇසින් බලා සතුරන් යැයි සැලකෙන අය අල්ලා ඝාතනය කළ බව බොහෝ දෙනෙකුගේ විශ්වාසයයි. එකල ජර්මනිය ගැන චිත්‍රපටිවලින් කෙරෙන්නේද එවැනි චිත්‍රණයකි.

එහෙත් නට්සින්ගේ කතාව නම් මේ පොත ඊට වඩා වෙනස් විදියකට කරුණු වටහා ගන්නට අපට උපකාර වෙයි. ජර්මනියේ සිදු වූ අපරාධවලට සරිලන තරමට නට්සි පක්ෂයේ සාමාජිකයෝ හෝ ගෙස්ටාපෝ පොලිස් මැරයෝ ජර්මනියේ නොසිටියහ. හිට්ලර් විසින් ජාතිවාදී දෘෂ්ටිවාදය වපුරන ලද පසු බොහෝ ජර්මන් වැසියෝ ඒ දෘෂ්ටිවාදය තමන් වෙත අන්තරීකරණය කරගෙන පවත්වාගෙන ගියහ. ඔවුහු මනුෂ්‍ය ඝාතනවලට ස්වේච්ඡාවෙන්ම උදව් කළහ.

මේ කරුණ හොඳින්ම පෙනෙන්නේ ගෙස්ටාපෝ ලේඛනාගාරයකින් හමු වූ ලිපිගොණු 18000ක් පමණ පරීක්ෂා කිරීමේදීය. නට්සින්ගේ මෙවැනි ලිපි ගොණු දහස් ගණනක් මිත්‍ර හමුදා එන්නට පෙර ගිනි තබා විනාශ කර දැැමිණ. එහෙත් වූර්ස්බර්ග් නගරයේ පැවැති මෙවැනි ලේඛනාගාරයක වූ ලේඛන විනාශ කරන්නට පෙර ඇමරිකානු හමුදා ඒ නගරය යටත් කර ගත්තේය. ඒ නිසා ලිපිගොණු විශාල ප්‍රමාණයක් ඉතිරි විය. ඒවායේ එන්නේ නට්සි විරෝධීන් යැයි සැලකෙන හෝ යුදෙව් ජාතිකයන් සමග සම්බන්ධතා ඇතැයි සැලකෙන හෝ අයගේ පෞද්ගලික විස්තරය. ඒවා ඒඒ පුද්ගලයන් ගැන රහස් පොලිස් වාර්තාය.

එහෙත් මේ වාර්තාවල තොරතුරු රහස් පොලීසිය විසින් මහන්සි වී සොයාගත් ඒවා නොවේ. ඇතැම් විට නට්සි පක්ෂයේ සාමාජිකයන් විසින් වාර්තා කරන ලද තොරතුරුද නොවේ. සාමාන්‍ය ජර්මානුවන් විසින් විවිධ හේතු නිසා තමන් අකමැති අයට විරුද්ධව කරන ලද පැමිණිලි ඇසුරින් ඒ බොහෝ වාර්තා සකස් වී ඇත. 

හිට්ලර් සම්බන්ධයෙන් කෙනෙකු විහිළු කළේ යැයි කෙනෙකුට ආරංචි වෙයි. ඔහු එය ගෙස්ටාපෝවට හෝ නට්සින්ට වාර්තා කරයි. වයස්ගත කාන්තාවක වසන තට්ටු නිවාසය කෙනෙකුට අවශ්‍ය වෙයි. ඔහු ඈට විරුද්ධව පැමිණිලි කරයි. නට්සින් බලයට පත් වෙන විට යුදෙව්-ක්‍රිස්තියානි විවාහ සම්බන්ධතා පවා නීතියෙන් තහනම් වූවක් නොවේ. බොහෝ දෙනා එවැනි මානව සම්බන්ධතා පැවැත්වූහ. එහෙත් නට්සින් විසින් ජාතිවාදී අදහස් අධිපති අදහස් බවට පෙරලන ලද පසු සාමාන්‍ය ජර්මානුවෝ යටකී මානව සම්බන්ධතා පවා වරදක් සේ දැක පොලීසියට වාර්තා කළහ.

හිට්ලර්ගේ සාර්ථකත්වය යනු ඔහුගේ පොලීසියේ සාර්ථකත්වය නොව ඔහුගේ ජාතිවාදයට ස්වේච්ඡාවෙන්ම සහභාගි වීමට විශාල ජර්මානුවන් පිරිසක් එකඟ කරගැනීමේ සාර්ථකත්වයයි. සීමාන්තික දෘෂ්ටිවාද පතුරුවන නායකයන්ගෙන් සිදු වන විනාශය මෙයයි. රට දේශද්‍රෝහි-දේශප්‍රේමී යනාදි වශයෙන් දෙකට බෙදන දෘෂ්ටිවාදය පතුරු වන ලද පසු තම නායකයා වෙනුවෙන් දේශද්‍රෝහීන් නම් කිරීමේ කාර්ය බාරගන්නා අය එමට සිටිති. එහිදී ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික අමනාපකම්, අනුවණකම්, අගතීන්, හීනමානයන් ආදී ඕනෑම දෙයක් බලපාන්නට පුළුවන. නීතියේ ස්වාධිපත්‍යය නැති සමාජයක මේ ඕනෑම මිනිස් අගතියකට දරුණු හිංසක ස්වභාවයක් ගන්නට හැකියාව ඇත.

යම් සමාජයක බහුතරයට අයත් පිරිස මෙවැනි දෘෂ්ටිවාදයන්ට හසුවීම පාලනය කළ යුත්තේ ඒ නිසාය. අපේ රටේ සිංහල සමාජයෙන් මතුවන අන්තවාදී කණ්ඩායම් ගැන විචාරය කරන විට ඇතැම් සිංහල අය අසන්නේ “ලෝකයේ අපි විතරද අන්තවාදී වැඩ කරන්නේ” කියාය. එය ආචාරධාර්මිකව  බංකොලොත් ප්‍රශ්නයක් බව ඔවුන්ට වැටහෙන්නේ නැත. එහි ඇගවුම අනික් අය කරන නිසා අපත් කළ යුතුය යන්නය. යම් සමාජයක බහුතරය යැයි සැලකෙන පිරිස නිරන්තර විචාරයකට ලක් කොට තැබිය යුත්තේ ඒ පිරිස අන්තවාදී දෘෂ්ටිවාදවලට හසු වුවහොත් අනෙක් මනුෂ්‍යයන්ට සාපේක්ෂව තමන්ගේ උසස් බව පිළිබඳ කියාපෑම්වලට ඔවුන්ට වැඩි අවස්ථාවක් ඇති නිසාය. බහුතරයට අයත් නොවූවත් ආධිපත්‍යයෙන් වැඩි පිරිස අන්තවාදී අදහස් ගත් විටද එවැනි අවස්ථා පැනනැගි රටවල් අඩුය. එහිලා හොඳම නිදර්ශනය දකුණු අප්‍රිකාවය. තමන් නෛසර්ගිකවද ඓතිහාසිකවද ජානමය වශයෙන්ද උසස්ය යන දෘෂ්ටිවාදය ගැනීමෙන් විනාශව ගිය රටවල් අතර ප්‍රධන වන්නේ  ජර්මනියයි. 

ජර්මනියේදී ඒ බහුතර දෘෂ්ටිවාදයේ හිංසනයට හිංසනයෙන්ම පිළිතුරු දීමට තරම් විශාල සුළුජාතීන් ප්‍රතිශතයක් සිටියේ නැත. එසේ වී නම් ලංකාවේ හෝ ඝාසා තීරයේ ඇති වූ තත්ත්වයක් වැන්නක් ඇති වන්නට ඉඩ තිබිණි. බහුතරයට අයත් ජනතාවගේ දෘෂ්ටීන් බහුතරයේ දෘෂ්ටීන් වන නිසාම ආධිපත්‍යයට පත් වීම වැලැක් විය යුත්තේ ඒ නිසාය. එය දිගුකාලීන වශයෙන් ගත් කල බහුතරයටද හොඳය. එහෙත් ඒ කාරණය බහුතරයේ බොහෝ දෙනෙකුට වැටහෙන්නේ නැත.

නට්සින්ගේ කතාව කෘතියෙන් පෙනෙන තවත් වැදගත් දෙයක් ඇත. එය නම් හිට්ලර් තම දේශය වෙනුවෙන් දිවා රෑ වෙහෙස වූ දේශප්‍රේමී ජනනායකයෙකිය යන මිත්‍යාවයි. ඔහු ජාතිය වෙනුවෙන් වැය කළේ දවසින් ඉතා සුළු කාලයකි. අනික් කාලය අලසකමින්  හෝ ඉඳුරන් පිනවමින් ගත කළේය. රෑ කෑමෙන් බොහෝ විට කළේ චිත්‍රපටි බැලීමයි. එකල මෙකල මෙන් රියැලිටි ෂෝ තිබුණේ නම් ඔහුද කරනු ඇත්තේ ඒවා බැලීමයි. අදත් ඇතැම් ජනාධිපති මාලිගවල සිදුවන්නේ අතිසරල ටීවී ෂෝ බැලීම මිස පොත පත හැදැරීම නොවන බව ප්‍රකට කරුණකි.

ජර්මනියේ ආර්ථිකය ගතයුතු මග ගැන කිසිදු හැඟීමක් හිට්ලර්ට තිබී නැත. ඔහු කළේ විරැකියා ප්‍රශ්නය විසඳන ලෙස ජර්මන් බැංකුවේ සභාපතිට කියා පෑම පමණි. අපේ කට්ටිය ආචාර්ය පීබී ජයසුන්දරට එසේ කියන්නාක් සේය. 

හිට්ලර් වැඩිමනත් බුද්ධිමය ජීවිතයකින්ද ක්‍රියාශීලීකමකින්ද යුතු අලස ජීවිතයක් ගෙව්වද ඔහු ජාතිය වෙනුවෙන් දිවා රෑ වෙහෙසෙන ජාතියේ පියා යැයි සිතන ජනතාවක් නිර්මාණය කරන්නට ඔහුට හැකි විය. ඔහු ජර්මනිය පිළිකුල් සහගත ජාතිවාදයක් කරා ගෙන ගියේ එසේ සිතන ජනතාවකගේ සහායෙනි. 

නට්සින්ගේ කතාව නම් මේ කෘතිය සිංහලයෙන් පළ වීම අපට දේශපාලන කැඩපතක් ලබා දීමක් වැනිය. “ඉතිහාසයෙන් අනතුරු ඇඟවීමක්” යැයි ඒ පොතට උප මාතෘවක්ද ඇත. නට්සි ජර්මනිය යනු එක්තරා කලෙක එක් රටක් සේ නොව කොතැනත් විය හැකි විනාශයක් පිළිබඳ රූපකයක් සේ ගත යුතුය. ඉතිහාසය ඉගෙන ගන්නේ ඒ සඳහා නොවේද? එම කෘතියේ කතුවර ලෝරන්ස් රීස් සිය හැඳින්වීමේ අවසානයේ මෙසේ කියයි:

“නට්සි හිංසනයට සමාන වූ යම් දෙයක් ලෝකයේ කොහේ හෝ තැනක නැවත වාරයක් සිදු විය හැකිද? මා මෙහිදී සිටින්නේ කාල් යැස්පර්ස් සමගය: එය ඕනෑම මිනිත්තුවකදී නැවත වරක් සිදුවීමේ හැකියාව පවතී.”

ඇත්ත පුවත්පත- අගෝස්තු 3 2014

සෞම්‍ය ලියනගේ ප්‍රශ්නය පිටුපස ඇති අධ්‍යාපනික ප්‍රශ්නය - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

Moral Imagination and Literature: an Introduction to Ethical Criticism- Liyanage Amarakeerthi

 

(The text of a speech delivered at Annual General meeting of the Society for the Integration of Science and Human Values, (SISHVA) of the Department of Pali and Buddhist Studies, University of Peradeniya, on August 28,^th  2018)  

 For a long time, SISHVA has been inviting me to give a talk, but I could not make myself available mainly because I was busy communicating with other audiences both in speech and writing. This time, however, I made special efforts to commit myself to doing this.

ජාතිවාදය පාලනයට නීතියේ ආධිපත්‍යය- ලියනගේ අමරකීර්ති

ගෝපාල් ක්‍රිෂ්ණ ගාන්ධි යනු මහත්මා ගාන්ධිගේ මුණුපුරාය. දැන් ඉන්දියාවේ අගමැති වන මෝදි මැතිවරණය දිනා දිව්රුම් දෙන්නට පෙර ගාන්ධි මෝදිට විවෘත ලිපියක් ලිව්වේය. එය හින්දු පුවත්පතේ පළ විය. අලංකාර ඉංග්‍රීසියෙන් ලියූ ඒ ලිපිය සම්පූර්ණයෙන් පරිවර්තනය කරන්නට මෙහි අවකාශ නැත. එහි එන කරුණු කීපයක් හෙමින්සැරේ කියවමු.

රොබර්ට් ෆ්‍රොස්ට්ගේ “ආනන්දය” හා “ප්‍රඥාව” යනු කුමක්ද? ලියනගේ අමරකීර්ති

සාහිත්‍ය කලා ආදිය ගැන යම් පහසු නිර්වචනයක් කටපාඩම් වීමත්, එය පරම්පරාවක් විසින් නැවත නැවත කියනු ලැබීමත් හොඳ දෙයක් නොවේ. කෙටිකතාව යනු ඒකීය ධාරණාවකින් යුක්ත රචනාවකියි යන්න බොහෝ දෙනෙකුට කටපාඩම්ව තිබේ. එහි ඇති ගැටලු සහගත ස්වභාවය මම කෙටිකතා කලාව (2018 සරසවි)නම් පොතෙහිදී පෙන්වා දුන්නෙමි. එහෙත් අර කටපාඩම් ප්‍රකාශයෙහි සීමාසහිත බව ගැන මා ඉදිරිපත් කළ අදහස සාහිත්‍ය කලා ලෝකයෙහි පැතිරෙන්නට තව කලක් ගත වෙනු ඇත. නොඑසේ නම් එය අවධානයට ලක් නොවන්නටද ඉඩ තිබේ. අර වැනි අතිසරල කළ අදහස් පාඩම් කරවීම සාහිත්‍ය අධ්‍යාපනය නමින් නිතර සිදු වේ. තරග විභාගවලට ලක්ෂ ගණනක් සිසුන් සූදානම් කරන විට සිදුවන්නේ එයයි.

අන්තවාදී ව්‍යාපාරවල අභ්‍යන්තරය වටහා ගැනීම සහ විචාරාත්මක පරීක්ෂාව - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

රසිකයා අවදිව තැබිය හැකි නොනිදන රැය - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

අවංකකමේ හා අව්‍යාජත්වයේ නාට්‍යයක් - ජනේලයෙන් පනින්නද? ලියනගේ අමරකීර්ති

   

 අව්‍යාජත්වය හා අවංකකම තරම් සාහිත්‍ය නිර්මාණයක සාර්ථකත්වයට හේතු වන අන් දෙයක් නැත. තමා හොඳින් දන්නා විෂයයක් හෝ ලෝකයක් පිළිබඳ කරන අවංක ගවේෂණය යම් සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් විශිෂ්ටත්වයට පත් කරන්නට හේතු වෙයි. මෙවර යෞවන සම්මාන ලත් නාට්‍යයක් වන ජනේලයෙන් පනින්නද? නාට්‍යය පේරාදෙණිය සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංගපීඨයේදී ඉමහත් ප්‍රේක්ෂක ප්‍රසාදය විඳිමින් රඟ දැක්විණ.

මාලන් බණ්ඩාර කපුවත්තගේ නිමා වූ සෘතුවක ශේෂ පත්‍ර

 

(මේ තියෙන්නෙ 2020 ඔක්තෝබර්  12 වෙනිදා සූම් මගින් පැවති සංවාදයට මා ඉදිරිපත් කරන්නට සිටි අදහස්. එහෙත් කාලය මදිවීම නිසා බැරි උනා.

  අනික් හැම කලාවක් වගේම කවිය කියල කියන්නෙත් මෙන්න මේ දේවල සංකීර්ණ මිශ්‍රණයක්: අඩංගුව (අදහස, මදය) සහ විලාසය, සිතිවිල්ල සහ ආකෘතිය, තර්කය සහ ශිල්ප ක්‍රමය. කලාවෙදි කියන්නේ මොකක්ද කියන එක වගේම කියන්නේ කොහොමද කියන එකත් එක තරමට වැදගත්.

ප්‍රතිනිර්මාණවාදය හා අජිත් තිලකසේනගේ කෙටිකතා කියවීම - ලියනගේ අමරකීරති

 

සිංහල සාහිත්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ ආධිපත්‍යය දරණ ප්‍රතිනිර්මාණවාදය අජිත් තිලකසේනගේ කෘති වෙත ලැබිය යුතු පිළිගැනීම නොලැබීමට එක හේතුවකි. ප්‍රතිනිර්මාණය නරක නැත. එහෙත් ප්‍රතිනිර්මාණවාදය සාහිත්‍ය අධ්‍යයනයට කරන්නේ හානියක්මය. ප්‍රතිනිර්මාණය යනු සාහිත්‍ය මගින් බාහිර යථාර්ථයක් ඉදිරිපත් කිරීමයි. අනුකරණවාදී කලාවේදී සෑම විටම කෙරෙන්නේ එයයි. එහෙත් ප්‍රතිනිර්මාණවාදය යනුවෙන් මා අදහස් කරන්නේ කලාවේ අගය එහි ප්‍රතිනිර්මාණිත දෙය අදාළ සංස්කෘතියෙහි තත්‍ය යථාර්ථය හා ගැලපේද නැද්ද යන්න මත කලාවේ අගය තේරුම් ගත යුතුය යන්න ඇදහීමය. එනම්

දයාන්විත සාහිත්‍ය විචාරය පිළිබඳ ප්‍රායෝගික උපදෙස් හයක් - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

 සැප්තැම්බරය එන විට ලේඛක ලේඛිකාවන් ජාතික අපරාධකරුවන් හැටියට නම් කරන ඒකමානීය විචාරකයෝ පුවත්පත් පිටුවල පිනුම් ගහන්නට පටන් ගනිති. පුවත්පත් සංස්කාරකයෝද සතියෙහි කුණු  රසය සඳහා ඒවා උද්යෝගයෙන් පළ කරති. සාහිත්‍ය විචාරයේ කාර්ය ලේඛකයන් අපරාධකරුවන්ද නැද්ද යන්න තීරණය කිරීම නොව ලේඛක ලේඛිකාවන්ද ඇතුලු සාහිත්‍ය ප්‍රජාවේ විඥානය පෘථුල කිරීමයි. යම් තරමක හෝ සාහිත්යිකත්වයක් ඇති කෘතියක් ඒකාමනීය වූද කෝපී වූද විචාරයට වඩා කොහොමත් පොහොසත්ය. ඒ නිසා

දේශජ ප්‍රතිසංස්කෘතික චින්තනයක් ගවේෂණය කරන ගෞතම බුද්ධරාජ්‍යය - ලියනගේ අමරකීර්ති

ඩබ්ලිව් ඒ අබේසිංහ මහතාගේ ගෞතම බුද්ධ රාජ්‍යය කෘතිය මේ මොහොතේ ලංකාවේ පළවීම එක්තරා ආකාරයක විස්මය දනවන සිද්ධියකි. එහෙත් එය ප්‍රසාදජනක විස්මයකි.  සිංහලත්වය හා බෞද්ධත්වය පිළිබඳ ජාතිවාදී හා රණකාමී අදහස් රජයන සමයක අබේසිංහ මහතා වැනි වැඩිහිටි පරම්පරාවේ වියතුන් සිංහලත්වය හා බෞද්ධත්වය යනු කුමක්ද යන්න ගැන නැවත සිතීමට තැත් කිරීම ගෞරවනීය කාර්යකි. ලයනල් සරත්, සිරිලාල් කොඩිකාර, එස්ජී පුංචිහේවා යනාදී සිංහල භාෂාවට හා සංස්කෘතියට ආදරය කරන අතරම අප ගැනම විචාරාත්මකව බලන ශක්තිමත් දේශීය මුල්ද ලෝකය වෙත විහිදුණු බුද්ධිමය හා සංස්කෘතික සංවේදනාද සහිත පිරිසක් මීට ටික කලෙකට පෙර

ආරාමදාස

 

  සැප්තැම්බර් මාසය අලුත් සාහිත්‍ය වර්ෂයක් ආරම්භ කරන්නේ යැයි සාමාන්‍යයෙන් සැලකේ. ඒ නිසා අලුත් සාහිත්‍ය වර්ෂයේ මා කියවූ පළවූ නවකතාව ආරියවංශ අබේසේකරගේ අලුත්ම නවකතාව වන ආරාමදාස නම් වේ.

විසේකාරියෝ නාට්‍යයේ නිර්මාණශීලීත්වය - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

 ප්‍රවීණ නාට්‍යකරු හා රංගධර ප්‍රියංකර රත්නායක කැළණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යශිෂ්‍යාවන් හා එක්ව යුගකාරක කලා මෙහෙවරක යෙදී සිටියි. ඔහු නිතර පාහේ නාට්‍ය නිෂ්පාදනය කරයි. නාට්‍යකලාව හදාරන තම ශිෂ්‍යයන්ටත් නාට්‍ය නිෂ්පාදනයට දිරි දෙයි. පසුගිය වසර කිහිපය තුළ කැළණිය විශ්වවිද්‍යාල ඇසුරින් බිහි වූ නාට්‍ය කිහිපයක්ම කලාත්ම විශිෂ්ටත්වයේ අඩවියට ප්‍රවේශ විය. ඒ නාට්‍යවල රඟපෑ ඇතැම් ශිෂ්‍යශිෂ්‍යාවෝ ප්‍රවීන නළුනිළියන් ඉක්මවන මට්ටමේ රංගනයන් ඉදිරිපත් කළහ. “අද වගේ දවසක ඇන්ටිගනී” නාට්‍යයත් “විසේකාරියෝ” මේ රංගන විශිෂ්ටතා පෙන්නුම් කරයි.

පාතාලයටත් පශ්චාත් නූතන යුගය ආපු බව පෙන්වන නවකතාවක්

 

1 රතු ඉරි අඳින අත මේ සමාජ දේශපාලන ගොහොරුවේ පැතිකඩක් නිරූපණය කිරීමට ගත් උත්සාහයක් බව පේනවා. ඒ ගැන කිව්වොත්?

 

දේශපාලන මඩගොහොරුවටත් වඩා සමාජ මඩගොහොරුව. පශ්චාත් නූතන ධනවාදී තත්ත්වය තුළ සිදු වී තිබෙන පොටපැලුණු නූලබෝලමය තත්ත්වය. ඒ වගේම රටේ පවතින කලා-සංස්කෘතික කතිකාව පාතාලය සහ ඊට සමාන අය විසින් මංකොල්ල කෑවොත් මොකක් වෙයිද කියන කියන විකාරරූපමය තත්ත්වය. ගී රස වින්දනය වගේ මතු පිට මට්ටමේ කලා රසවින්දන වැඩවලට පාතාලමය කට්ටිය, හිටපු මිනීමරුවො එහෙමත් එනවා. යම් රටක කලා කතිකාව සටකපට පිරිසකට පහසුවෙන් උස්සගෙන යන්න හැකි වී තිබීම ආදිය මේ නවකතාවේ

කෙටිකතා කලාව ගැන සංවාදයක්

  

මහාචාර්ය ලියනගේ අමරකීර්තිගේ පස්වන විචාර - න්‍යාය ග්‍රන්ථය වන “ කෙටිකතා කලාව න්‍යායික සහ තුලනාත්මක අධ්‍යයනයක්” ලෝක කෙටිකතාව සහ විචාර න්‍යායන් ලාංකික ප්‍රකරණයන් තළට ගෙන සිදුකරන අපූර්ව න්‍යායාත්මක සහ තුලනාත්මක ඇගයුමක්.

ඉනිදු නොනැවතී මෙය ස්වාධීන පර්යේෂණ කෘතියක් ද වන්නේ මෙතෙක් සිංහලෙන් පළවූ කෙටිකතා විචාර ග්‍රන්ථයන් සියල්ල ගෙන සිදුකරනු ලබන සිංහල සාහිත්‍යය ක්ෂේ්‍රත්‍රයේ මෙතෙක් සිදු නොවුණ ආකාරයේ සෑහෙන තරම් ප්‍රාමාණික පර්යේෂණයක් මෙහි මුල් පරිච්ජේදය තුළසංගෘහිත වීම නිසා ය.

නෙල්සන් මැන්ඩෙලා නම් මිහිරි සිහිනය - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

නෙල්සන් මැන්ඩෙලා මරණයත් සමග ලොවට අහිමි වන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ලෙස බලයට ආ ජනාධිපතිවරයෙකු පමණක් නොවේ. ඔහු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් සංකල්පය සජීවී කර තබන්නට දායක වූ මිනිසෙකි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක මානව ගරුත්වය යන්න සියලු භේද ඉක්මවා පැවතිය යුතුය යන අදහස ජීවමාන කරන්නට මැන්ඩෙලාගේ දායකත්වය අතිමහත්ය. උගත්කමද මේ යුගයේ ලෝක නායකයෙකු තුළ තිබිය යුතු සංවේදීතාද විශිෂ්ට රාජ්‍යතාන්ත්‍රිකත්වයද නෙල්සන් මැන්ඩෙලා තුළ තිබිණ. අපේ රටේ නායකයන්ගේ එවැනි ගුණ ඇතැයි ආණ්ඩුවේ මාධ්‍යවල බොළඳ නිවේදකයන් කියන බව ඇත්තය. එහෙත් තම යුගය හා දේශය ඉක්මවන ශ්‍රේෂ්ඨත්වය අත්පත් කර ගැනීම යනු දුර්ලභ ජයග්‍රහණයකි.

සිංහල විඥානය තුළ අධි-අවධාරණය වූ සුද්දා පෙන්වන සුද්දෙක් ඔබ අමතයි - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

 ලංකාවේ දේශපාලන කතා පැවැත්වීම් ක්ෂේත්‍රයේ ඇති ප්‍රාසාංගිකත්වය නාට්‍යමය ඉදිරිපත් කිරීමක් සඳහා යොදා ගැනීම අතින් සුද්දෙක් ඔබ අමතයි නාට්‍ය ඉතා නිර්මාණශීලී ප්‍රයත්නයකි. ඒ නිසාම එය ප්‍රාසාංගික උත්ප්‍රාසායක්ද වෙයි. දේශපාලන කතා යනුද හුදු ප්‍රසංග බව අපට දැනවීම ඒ උත්ප්‍රාසායයි. මෙකල සිටින ප්‍රකට දේශපාලන කටකාරයෝ ප්‍රසංගකාරයෝද වෙති.

වර්තමාන සිංහල සාහිත්‍ය ලෝකය - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

 (වර්තමාන සාහිත්‍ය කලා කතිකාව පොහොසත් කරන්නට කළ හැකි දේ ගැන ඇසූ ප්‍රශ්නයක ලංකාදීපයට ලියූ කෙටි ලිපියකි)

ලංකාවේ සිංහල සාහිත්‍ය ලෝකයේ ඉතා විශාල ප්‍රමාණාත්මක වර්ධනයක් තිබේ. බොහෝ පොතපත පළ වේ. ඒ ප්‍රමාණයෙහි වර්ධනය අගය කළ යුතුය. ඉන් පෙනෙන්නේ බොහෝ දෙනෙකු ප්‍රකාශන මාධ්‍යයක් ලෙස සාහිත්‍ය තෝරාගෙන ඇති බවය. ලංකාවේ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයෙහි සැලකිය යුතු දිගු කාලයක් ගත කර ඇති මට පෙනෙන්නේ ආත්ම ප්‍රකාශනය දිරි ගැන්වීම අතින් අපේ අධ්‍යාපනය එතරම් සාර්ථක නොවන බවය. සමාජයේ අනෙකුත් ක්ෂේත්‍රවලද අදහස් ප්‍රකාශනයට වඩා අකර්මණය සවන්දීම බහුල වශයෙන් දැකිය හැකිය. එහෙත් දැන් දැන් පොත් වශයෙන්, පුවත්පත් ඇසුරින් සහ සමාජ මාධ්‍ය වෙතින් තම නිර්මාණ පළ කරන අය වර්ධනය වීම නිසා අදහස් ප්‍රකාශනයේ වර්ධනයක් ඇති වී තිබේ. මෙය හොඳ දෙයකි. සාහිත්‍ය ලෝකයටත් අලුතින් පිරිස් පැමිණීම මා දකින්නේ අදහස් ප්‍රකාශනයට බිය නැති පිරිසක් පහළ වීමක් ලෙසයි. නමුත් ඒ සමගම සාවධානී සවන්දීම සහ පාඨනය පුහුණු කළ යුතුයි.

හඳගම නම් නාට්‍යකරුවා නැවත සොයා ගැනීම - ලියනගේ අමරකීර්ති

 

අශෝක හඳගම ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවෙහි ඉහළ තනතුරකින් විශ්‍රාම ගත් විට මම දුරකථන ඇමතුමක් දුන්නෙමි. එවැනි වරප්‍රසාදිත තනතුරකින් විශ්‍රාම ගන්නේ පූර්ණකාලීන වශයෙන් කලාවට කැපවීමට යැයි මට ආරංචි වූ බැවිනි. ඒ ඇමතුමේදී මට කියන්නට අමතක වූ දෙයක් තිබිණි. “ඔයා මහබැංකුවෙන් අවුරුදු හැටටත් කලින් විශ්‍රාම ගත්තට නාට්‍ය කලාවෙන් විශ්‍රාම ගත්තෙ තිහටත් කලින්. ඒක අපරාදෙ.” ඒ නිසා මෙම රචනය එය කීම වෙනුවෙන් කැප කරමි. ඔහුගේ ප්‍රධාන කලාව වන සිනමාව ගැන ලියන්නට සුදුස්සෝ බොහෝ දෙනෙක් සිටිති.